18 thg 3, 2015

Dê đi lạc, gà nhầm nhà: ‘Tham nhũng vặt chỉ làm dân bực mình’

(VTC News) – GS. Nguyễn Minh Thuyết, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng, tham nhũng vặt, kiểu ‘'dê nhầm nhà' 'gà đi lạc' chỉ làm cho dân bực mình trong khi tham nhũng chính sách mới là ghê gớm.

Theo GS. Nguyễn Minh Thuyết tham nhũng hiện tại tương tự như một con rắn, chúng ta mới chỉ đập được cái đuôi. Nó vẫn còn hung hãn và tinh ma chứ khó có thể dẹp được ngay.


Đặng chống tham nhũng có kết quả cần phải có sự kiểm soát thế-lực, không kiểm soát được quyền lực sẽ không có cách gì chống được tham nhũng. Ví-dụ, quốc hội duyệt- quá nhiều đạo luật song ẩn sau đấy là cái gì? Có phải đại biểu nào cũng biết đâu, có biết cũng chưa chắc lên tiếng, lên tiếng cũng không chắc đã được kết nạp.

GS. Nguyễn Minh Thuyết bộc bạch: Tham nhũng vặt kiểu 'dê nhầm nhà', 'gà đi lạc' không hệ trọng bằng tham nhũng chính sách
- từ sớm, tham nhũng đã được Đảng ước tính là một trong bốn rủi ro đối với sự tồn vong của chế độ. Nhưng-mà, không ít quan điểm ước tính việc đương đầu cản trở tham nhũng hiện vẫn còn ‘nửa vời’, chưa thực chất. Quan điểm của ông về "bài toán" này?


Nhận xét này đúng và sâu sắc. Bởi vì tham nhũng sẽ đục khoét của cải và làm quốc gia thiếu hụt nguồn lực để tiến triển. Hiểm họa hơn, tham nhũng còn làm “hư” cán bộ, xói mòn niềm tin của cư dân vào chế độ.


Về mặt nhận thức đã rất rõ ràng, và cũng đã có các hành động Theo đó, như không ít cán bộ cấp cao, khá nhiều doanh nghiệp, Tập đoàn Nhà nước lớn đã bị điều tra, truy tố xét xử và nhận những bản án nghiêm tự-nhiên về hành vi tham nhũng.


Tuy nhiên, việc đương đầu phòng tránh tham nhũng chưa đạt được thành-tích tương xứng với tầm quan trọng của nó. Những vụ việc đã được phát hiện diện tương đối lớn tuy-nhiên vẫn chỉ trong tình trạng “ tắm từ vai trở xuống”.


- Có khá nhiều thông tin về tham nhũng do công chúng cộng đồng khám phá dưới nhiều khuôn mẫu không giống nhau, rồi qua báo chí, mạng quần chúng song chúng ta chưa cho nghiên cứu nhận xét, rút ra?


GS. Nguyễn Minh Thuyết
Theo tôi, khi một vụ việc “om sòm” lên thì các tổ chức tranh đấu phòng bị tham phải vào cuộc, bất cứ người được đưa lên là ai. Nếu vào cuộc mà thấy đúng thì phải đưa ra khởi tố, truy tố, xét xử. Nếu không thì phải tuyên bố công khai rõ cho người dân biết đó là các thông tin không chuẩn xác.


Tôi khi còn là ĐBQH đã đặt ra câu hỏi (truy vấn) không phải một lần, đó là có thực sự chúng ta gắng sức ngăn chặn tham hay không? Nếu quyết tâm thì phải khác. Tôi nêu điều này giữa hội trường Quốc hội chứ không phải sau lưng bàn trà.


Một trong những nền móng để đấu tranh ngăn cản tham nhũng là việc kê khai gia sản của quan chức. Tuy thế việc kê khai vật sở hữu của khá nhiều quan chức hiện tại vẫn chỉ mang tính khuôn mẫu, thưa ông?

Kê khai tuy-nhiên không có Tổ chức nào ước tính, một ông ra ứng cử chức vụ nào đó thì làm bản kê khai sở hữu vật chất đóng dấu mật nhưng lại do chính ông tự kê khai. Lẽ ra phải có một Cơ quan ngăn trở tham nhũng đi giám định. Không gì hơn hết là nên minh bạch gia sản cho người dân biết.


- Nhiều quan điểm nói rằng không nên yêu cầu phải minh bạch vật sở hữu vì sai lầm quyền bí hiểm sở hữu vật chất của công dân. Cách hiểu của ông về điều cần đượcxem xét này này?


Tôi cho là phải phân biệt hai loại. Một là công dân, hai là quan chức. Đã ra ứng cử vào những chức vụ cấp cao, nhất là các chức vụ can hệ đến hữu dụng kinh tế thì buộc phải công khai của cải.


Việc kê khai rất sơ sài, khi nêu ra cho người có quyền phê chuẩn hay bầu cử thì cũng chỉ đưa cho xem rồi lại cất ngay vì đây là tài liệu mật nên không ai được đem về, không ai được tuyên bố.


Các điều luật trước đây chúng tôi gợi-ý thì đang được những đại biểu đề cập đến là cấm quan chức gửi tiền và có gia sản ở nước ngoài. Lúc đấy chính tôi đề xuất từ khóa 11 song không có ai nghe, đề xuất của tôi bị “lọt thỏm”.


Chúng tôi đòi hỏi phải công khai sở hữu vật chất của vợ con quan chức. Bởi vì ở VN có tình trạng quan chức “đẩy” sở hữu vật chất cho vợ con.


Tôi cũng đã gợi-ý hết thảy các quan chức mỗi năm phải khai báo về quà tặng, nếu đáng giá trên 100 USD thì phải nộp vào ngân quỹ quốc gia.


Cũng quan điểm nói việc này không khả thi, tuy-nhiên luận điểm của tôi, anh cứ việc giấu nhưng nếu bị phát hiện diện sẽ cách chức luôn. Nếu cao có thể cho đi tội nhân. Làm mạnh như thế tôi tin chẳng ai dám tham nhũng.


Tham nhũng vặt chỉ làm cho dân bực mình, người tham nhũng chính sách mới “ghê gớm”, vì chỉ cần đề nghị ra một đường lối, lái chính sách đi một cái là có mấy lãi.
- Mới đây ý kiến số đông xôn xao về các vụ tham nhũng kiểu ‘dê nhầm nhà’, ‘gà đi lạc’ vào nhà cán bộ. Ông nhận định tình trạng này ra sao?


Tham nhũng vặt chỉ khiến cho dân bực mình, mấy ông xã ăn bao nhiêu con gà, bí thơ huyện lấy bao nhiêu con dê của du an HH2 Linh Dam giảm nghèo nàn… không đáng mấy.


Theo tôi, ông tham nhũng đường lối mới “kinh-khủng”, vì chỉ cần gợi-ý ra một đường lối, lái chính sách đi một cái là có bao nhiêu lãi. Đó mới là điều thực sự hiểm nguy.


- Nhằm- chống tham nhũng phải để cho dân kiểm soát cán bộ thật chặt. Tuy cách thức xem xét ngày nay chưa rõ ràng, không thực sự phát huy kiến hiệu?


Đúng vậy. Hiện nay cơ cấu bộ máy Nhà nước của chúng ta không giám sát được nhau. Các tổ chức Chính Phủ không xem xét được người có thể nói là nhất.


Thí dụ, trong một sắp đặt biết người có thể nói là nhất tham nhũng sẽ tố cáo kiểu gì? Viết đơn nặc danh thì không xét, viết mà ký tên không canh chừng chính người viết đơn lại “chết” trước. Bởi anh ở trên cao lại báo cho anh ở dưới, vô tình đưa “đầu đập vào đá”. Chỉ có trường hợp lỡ làm ăn “đổ bể”, ăn chia không sòng phẳng dẫn đến kiện cáo nhau “tung tóe”, chứ thông thường ai dám tố giác.


- Trong một cuộc hội thảo về phòng bị tham nhũng mới đây, Ban Nội chính Trung Ương có có đặt ra "bài toán" thế nào cốt thu hồi được tiền tham nhũng. Theo ông, nếu chỉ thu hồi sở hữu vật chất rồi ‘xong’, miễn truy cứu nhiệm vụ… có thực thụ giới hạn được tham nhũng?


Cách đặt vấn đề như thế tôi cho cũng là đúng, mà điều cần đượcgiải quyết này này được đặt ra lâu rồi. Nhưng thu hồi xong sẽ được miễn hình phạt, phương án này không thể đồng ý được, không khác gì khích lệ tham nhũng. Cứ tham nhũng đi, nếu chẳng may có bị phát hiện thì đem nộp lại, không phát hiện thì thôi.


Theo tôi, người tham nhũng tình nguyện nộp lại vật sở hữu tham nhũng thì có thể giảm hình phạt chứ không thể miễn.


Nhiều khi pháp luật của chúng ta chưa nghiêm, với người này thì nghiêm ngặt người khác lại quá “thanh thoát”. Thậm chí là ý kiến số đông cũng dễ mủi lòng trước một vài điều kiện.


Xin tạ ơn ông!

Việt Nguyễn (thực hiện)

>>> Quý độc giả bấm vào đây đặng gửi bình phẩm